Hoe kan de jeugdzorg haar financiën rechttrekken?

Zorginstellingen die verlies draaien, failliet gaan of hun jeugdzorgtaken afstoten. De onrust in de jeugdzorg houdt aan en dat komt vooral door grote financiële onzekerheid. In een eerder blog keken we naar mogelijke toekomstscenario’s en of het voor bestaande instellingen mogelijk is om overeind te blijven in de huidige opzet. De grootste uitdaging zit in dat geval in de financiële huishouding. Waarom is die vaak niet goed op orde en hoe is dit op te lossen?

Reserves opbouwen

Zorginstellingen wijzen naar externe factoren als oorzaken voor de verliezen. Lage tarieven, in de CAO vastgelegde salarisverhogingen en hoge administratieve lasten zouden de voornaamste reden zijn. Toch laten de grote gevolgen van een verlieslatend jaar ook zien dat de financiële huishouding van sommige organisaties al langer niet stabiel is. Men lijkt pas wakker te schrikken nu de reserves helemaal zijn opgeraakt.

Een gezonde organisatie kan best een jaar verlies lijden, maar inmiddels is het eigen vermogen bij veel instellingen verdampt. Willen zij in de toekomst zorg blijven verlenen, dan ligt de nadruk de komende jaren op het opbouwen van dat eigen vermogen; en dus op het maken van winst. Dat uitgangspunt moet de basis zijn voor de belangrijke contractonderhandelingen die de komende tijd plaatsvinden.

Contractmanagement in de jeugdzorg

Zorginstellingen moeten de afspraken met gemeenten over producten, tarieven en contractvoorwaarden vanuit dat idee optimaliseren. Tot die tijd is het aan te raden een tweesporenbeleid te voeren: zowel nauwgezet uitvoeren van de afspraken in de lopende contracten en tegelijkertijd werken aan optimalisering van de nieuwe overeenkomsten. En ook voor die nieuwe overeenkomsten geldt: heel nauwkeurig uitvoeren wat er is afgesproken.

Hoewel het de standaard zou moeten zijn, is het in de huidige situatie extra belangrijk dat het maken van deze nieuwe afspraken in handen komt te liggen van de juiste mensen. Gespecialiseerde zorgverkopers moeten, in samenwerking met control en zorgmanagement, werken vanuit een duidelijke, bestuurlijke opdracht. Hierbij moeten ze alle juiste informatie hebben op het gebied van productie, capaciteit en kostprijzen en zich dus richten op langetermijnontwikkeling van het eigen vermogen.

Investeren in de backoffice

Om dit alles mogelijk te maken, is het nodig om te investeren in de backoffice. Niet alleen in de zorg, maar ook in de ondersteunende diensten is het nodig om continuïteit te realiseren in het personeelsbestand. Zorg ervoor dat er (teams van) mensen zitten die in processen kunnen denken, zich vast kunnen bijten in de taaie materie van contracten, en dit kunnen omzetten naar vereisten aan capaciteitsplanning, registratie en verantwoording. Dit om zorgprocessen te ontlasten in de administratie, en tegelijkertijd op beschikbare budgetten te kunnen sturen.

Ga in gesprek

Zoals we in ons eerdere blog al schreven, is het nog niet duidelijk hoe de toekomst van de jeugdzorg eruitziet. Maar als bestaande instellingen in het huidige systeem overeind willen blijven, breekt nu een cruciale periode aan. Alleen als de financiële gezondheid van de organisatie vooropstaat en ze realistische afspraken maken, lijkt een gezonde toekomst mogelijk.

Wij van TBA gaan graag met mensen van zorginstellingen over deze zienswijze in gesprek, en op hoe dit dan allemaal mogelijk kan worden gemaakt.