De afgelopen weken stonden we in ons blog stil bij de problematiek in de jeugdzorg. De sluimerende onvrede bereikt langzaamaan een kookpunt. In drie artikelen kijken we voorbij de nieuwsberichten en onderzoeken we waar deze problematiek vandaan komt en wat we eraan kunnen doen. Eerder analyseerden we de zorginstellingen en de gemeenten, in dit derde deel kijken we naar een mogelijke oplossing voor de situatie.
Goede, oprechte samenwerking
Die situatie is het resultaat van in zichzelf gekeerde gemeenten die samen moeten werken met zorginstellingen die niet gewend zijn te ondernemen. Beide partijen hadden vanaf het begin dus al hun eigen uitdagingen. In plaats van dat ze die samen konden oplossen, dreven ze hen verder uit elkaar. De enige manier om dit te kantelen, is door terug te gaan naar het begin: hoe creëer je een goede, oprechte samenwerking, gebaseerd op realistische doelstellingen?
Breng doelgroep in kaart
De basis daarvoor ligt bij de basis van zorg in het algemeen. Beide partijen moeten in het achterhoofd houden voor wie ze werken en waarom. Jeugdzorg is er voor een kleine groep in de samenleving, die niet goed voor zichzelf op kan komen en vaak intensieve begeleiding nodig heeft. Dat erkennen is stap één. Stap twee is zorgen dat alle mechanismen die daarbij komen kijken, dit menselijke aspect centraal stellen. Goede jeugdzorg begint dan ook met een goede analyse van de doelgroep. Elke gemeente moet scherp krijgen hoe die is samengesteld en wat zij nodig heeft. Die zorg moet simpelweg geleverd worden. De randzaken moeten dat doel dienen.
Professionalisering
Gemeenten en zorginstellingen hebben elkaar hierbij nodig. Een volgende stap is dan ook voor beiden om elkaar te erkennen als partners met hetzelfde doel. Daarbij moeten we wel realistisch blijven. Het gaat hier niet alleen om een nobel streven, maar ook om professionele organisaties. Beide partijen moeten erkennen dat ze dat zijn en daar ook naar handelen. Wat willen we van elkaar en hoe kunnen we dat leveren? Is de ander te veeleisend, bijvoorbeeld op het gebied van verantwoording, durf dit dan ook aan te kaarten.
Een gebrek aan professionaliteit leidt nu tot contracten die beide partijen niet kunnen of niet moeten willen naleven. Zorginstellingen werken zich over de kop, gemeenten krijgen niet de verantwoording die ze willen, en de jongeren in kwestie zijn de dupe. Zorg moet contracteerbaar en uitvoerbaar blijven.
Harde reset
Een realistische, professionele samenwerking is het streven. Maar om partijen die uit elkaar drijven samen te laten werken, lijkt een harde reset noodzakelijk. Ga terug naar de grondbeginselen van de zorg. Bedenk voor wie je dit doet, hoe dat kan en blijf daarbij realistisch en professioneel. Zowel naar jezelf als naar elkaar.
Beide partijen waren niet klaar voor de samenwerking die ze toch aan moesten gaan. Over de jaren zijn er daarbij slechte patronen ingeslopen. Het is noodzakelijk om zwaktes te erkennen, die patronen te doorbreken, en de mens centraal te stellen. Het gaat hier om jongeren in ongelooflijk moeilijke omstandigheden.
The Beagle Armada: Oog voor verandering, hart voor de zorg
TBA werkt veel met jeugdzorginstellingen. Dit schreven we eerder:
Hoe koppelzones de jeugdzorg kunnen helpen
TBA uitvoerder backoffice-processen Jeugdzorg
Hoe kan de jeugdzorg haar financiën rechttrekken?
Voorbij de chaos van nu: een duurzame toekomst voor de jeugdzorg?